سوره انعام آیه 98

انواع دعوت

دعوت زبانى:

برخی از دعوت‎ها، زبانی و صریح می‎باشد که در قرآن کریم نیز آیاتی با لفظ «قل» یعنى بگو، آغاز

می شود. ما نیز باید در برخی موارد به وسیله زبان دعوت کنیم.

دعوت عملى:

گاهی نباید از زبان و صراحت استفاده کنیم بلکه باید از طریق عمل و رفتار خود، برخی موارد را متذکر شویم. قرآن می‎فرماید: «و ثیابک فطهّر»(1)؛ لباس خود را تطهیر کن (تا دیگران نیز با دیدن شما، لباس‎های خود را تطهیر کنند).

دعوت مستقیم:

گاهی باید دعوت به صورت مستقیم باشد. قرآن می‎فرماید: «أقیموا الصّلوة» (2)؛ به طور مستقیم به مردم بگو: نماز به پا دارید.

دعوت غیرمستقیم:

گاهی دعوت غیر مستقیم است که در قرآن نیز با بیان داستان‎هایی، مواردی به صورت غیرمستقیم به ما تذکر داده شده است. مثلاً وقتى قرآن مى‏گوید: برادران حسود، یوسف را به بهانه بازى بردند و او را در چاه انداختند، دعوتی که امکان دارد توسط شیطان صورت بگیرد!

دعوت جمعى:

گاهی باید مطلبی را به صورت دسته جمعی متذکر شد نه فردی. قرآن می‎فرماید: «و کان رَسولاً نَبیّاً»(3)؛ پیامبران، مأمور به دعوتِ عموم مردم بودند.

دعوت خصوصى:

گاهی هم دعوت باید خصوصی و شخصی باشد. قرآن در این باره می‎فرماید:  «و کان یَأمر أهله بِالصّلوة»(4)؛ پیامبر موظّف است خانواده خود را به نماز دعوت کند.

دعوت همسر و فرزند:

گاهی دعوت را باید از خانواده و نزدیکان خود آغاز کنیم. خدای متعال می‎فرماید: «قل لازواجک و بَناتک»(5)؛ اى پیامبر! به همسران و دخترانت بگو ... .

دعوت فامیل:

گاهی دعوت فراتر می‎رود و باید به فامیل و اقوام نیز کشیده شود. مثل این که خداوند می‎فرماید: «و أنذر عَشیرتک الاقربین»(6)؛ بستگان نزدیک‏تر را هشدار ده.

دعوت هموطنان:

بعضی اوقات پس از دعوت خانواده و اقوام باید پا را فراتر نهیم و هم‎میهنان را دعوت به نیکی کنیم. مثل این که خداوند به پیامبر فرمان داد: «لِتُنذر اُمّ القُرى‏ و مَن حَولها»(7)؛ مردم مکه و اطراف آن را هشدار ده.

دعوت جامعه بشریّت:

و گاهی نیز مسئولیت خیلی سنگین می‎شود و دعوت، حکم جهانی پیدا می‎کند: «اِنّى رسول الله الیکم جَمیعاً»(8)؛ من به سوى همه شما فرستاده شده‏ام.

آرى، غوّاصى که به دنبال لؤلؤ و مرجان است و صیّادى که به دنبال صید ماهى است، نباید تلاش خود را به یک گوشه دریا و به یک ماهى و لؤلؤ متمرکز کند.

افرادى که به دنبال به دست آوردن سود بیشترى هستند، عمر خود را در داد و ستد یک کالا تلف نمى‏کنند.